ABBADİLER

İspanya’da Endülüs Emevilerinin yıkılışından sonra kurulan emirliklerin en kuvvetlilerinden biri. Beni Lahm kabilesi mensuplarından Endülüslü kumandan Muhammed bin Abbad’ın oğlu kadı Ebü’l-Kasım Muhammed tarafından kuruldu. 1023 (H.414)te bağımsızlığını kazandı. 1091 (H.484)e kadar devam etti. Abbadiler, İşbiliyye ve çevresinde hakimiyet kurdular. Ebü’l-Kasım Muhammed’in vefatından sonra beyliğin başına oğlu Abbad geçti.

 Abbad, babasının Berberi Hanedanlarına karşı başlattığı savaşı sürdürdü. Devletinin topraklarını büyük ölçüde genişletti. Ölümünden sonra yerine oğlu El-Mu’temid geçti. El-Mu’temid, saltanatının ilk yıllarında Beni Cevher Hanedanlığını ortadan kaldırarak, Kurtuba’yı yönetimi altına aldı. Ancak Kastille Kralı Altıncı Alfonso 1089 senesinde Abbadilere hücum ederek büyük bir yenilgiye uğrattı. Abbadi topraklarının büyük kısmını ele geçirdi. Bunun üzerine El-Mu’temid, Afrika’da hüküm süren Murabıtların Padişahı Yusuf bin Tafşin’den yardım istedi. Bu daveti kabul eden İbn-i Tafşin, Endülüs’ün Ez-Zellaka mevkiinde Altıncı Alfonso ile karşılaştı. Emri altındaki yirmi bin kişilik orduyla Alfonso’yu mağlub etti. Altıncı Alfonso canını zor kurtardı. Yusuf bin Tafşin, bu seferden sonra Afrika’ya geri döndü ise de, bir süre sonra İspanya’nın verimli topraklarını ele geçirmek için harekete geçti. Endülüs’e yürüyerek, 1090 senesinin Kasım ayında Gırnata’yı aldı. Bunu takiben İşbiliyye ve diğer şehirleri ele geçirdi. El-Mu’temid’i, Fas’ın Agmad kasabasına sürdü. Böylece bütün Endülüs müslümanları, Murabıtların himayesine alındı. Son Abbadi meliki olan El-Mu’temid, hayatının geri kalan kısmını Agmad kasabasında sefil ve acınacak bir halde geçirdi. Nihayet 1095 senesinde öldü.

 Abbadi Hükümdarları Tahta Çıkış Tarihi 

Birinci Muhammed bin Abbad.............. 1023
Abbad el-Mu’tedid................................ 1042
İkinci Muhammed el-Mu’temid. ....1069-1091

 KAYNAK: Yeni Rehber Ansiklopedisi